LATMOS İLE PİDASA

Latmos ve Pidasa yerleşimleri arasında, İsa’dan önce 2./3. yüzyıllarda yapılmış bir ittifakın yazılı örneği, 1998 Ağustos’unda, Yrd. Doç. Dr. Şengül Aydıngün ile Prof. Dr. Wolfgang Blüemel tarafından Latmos'ta keşfedilmiştir. Prof. Dr. Wolfgang Blüemel bu yazıtı Epigraphica Anatolica adlı dergide 1998 yılının son aylarında yayınlamış ve yazıtın bir de Türkçe çeviri metnini sağlamıştır. Bu çeviriye göre anlaşma şöyleydi: ["Şehir dirlik ve düzen içinde yaşasın diye görevliler kurban bayramı düzenlemeliler. Bundan başka halen mevcut olan mahalle örgütünün yanı sıra yeni mahalle örgütü oluşturulmalı ve bu Asandris adını taşımalıdır. Bu örgütlenmenin içinde kura çekme yöntemiyle hem Latmos'ta ve hem de Pidasa'da bulunan mahalle örgütü temsilcileri ve dostluk dernekleri temsilcileri yer almalıdırlar; fakat geri kalan Pidasa vatandaşları kura çekme yöntemiyle olabildiğince eşit sayıda halen mevcut olan diğer mahalle örgütlerine dağıtılmalıdır. Bu şekilde paylaştırılmış olan Pidasalılar tüm dini tapınım törenlerine katılma hakkına, dostluk derneği üyeleri olanlar dostluk haklarına, mahalle örgütleri, bunların daha önceden sahip oldukları haklara sahip olmalıdırlar; Pidasa ve Latmosluların kutsal yasalar ve diğer nedenlerle hak ettikleri gelirler ortak (mal) olmalı ve ayrı bir mülk ya da gelir sahibi olmak her iki şehre de yasaklanmalıdır ve her iki şehrin şimdiye dek Dios ayına kadar mevcut olan borçlarını kendileri ödemeliler. Latmoslular Pidasalılara bir yıl yetecek kadar konut ve ahır tahsis etmeliler ve aralarında evlenme yoluyla akrabalık tesis etmeleri için, hiçbir Latmoslu bir başka Latmosluya kızını vermemeli veya (bir Latmosludan) kız almamalı ve hiçbir Pidasalı bir Pidasalıya da kız vermemeli veya almamalı, altı yıl süreyle Latmoslu Pidasalıya ve Pidasalı Latmosluya kız verip almalı ve tüm yönetim kurumları Pidasa ve Latmoslulardan oluşturulmalı ve Pidasalılara belediye arazisi dahilinde istedikleri yerde konutlar inşa etmelerine ve Pidasalılar arasından Latmosluların önereceği 100 yetişkin erkek ve Latmoslulardan Pidasalıların önereceği 200 yetişkin erkek, bir boğa ve bir erkek domuz üzerine agorada bu halk meclisi kararına ve bu devletsel oluşuma sadık kalacaklarına dair yemin etmelidirler ve bu karar taştan steller üzerine yazılıp bunlardan biri Zeus Labraundos (kutsal alanına) ve biri de Latmos'taki Athena kutsal alanına yollanmalı ve adanmalı ve Aropos döneminde görevlendirilmiş olan memurlar bu hususun gerçekleştirilmesini sağlamalıdırlar. Latmosluların etmesi gereken yemin: "Zeus ve Helios Poseidon Athena Areia ve koç koruyan (=Artemis) (ve diğer tanrılar üzerine) yemin ediyorum ki; Pidasalılarla birlikte vatandaş olarak yaşayacağım" Bu metin, eski toplumda, iki toplum birim arasında karşılıklı evlilik yoluyla sağlanan kardeşleşmenin, akrabalık kavramlarına kazandıracağı özellikler; çift başlı yönetim; evlilik ve miras ilişkilerinin doğal olarak yol açtığı rotasyonel yönetim tarzları; topluluğun örgütlenme biçimleri; bu ilişkilerin genel olarak merkezi bir hanedanlığa geçiş yönünde ilerlemesi; kurban ile barış arası ilişkiler vb. yönleri bakımından oldukça aydınlatıcı özellikler taşımaktadır.