COĞRAFYA

Eskiden Ege Denizi'nin bir koyu olan Bafa Gölü'nün, Büyük Menderes nehri tarafından taşınan alüvyonlarla denizle olan ilişkisi kesilmiş ve bu koy bir "lagün" haline dönüşmüştür. Göl, Didim merkez'e 10 km mesafededir. Söke-Milas Karayolunun doğusunda yer almakta olup; ortalama olarak 7 bin hektarlık alanı kaplamaktadır.

Maksimum derinliği 25 metre kadardır. Gölün su kaynağı, Büyük Menderes nehrinin düzenli taşkınlıkları ve etrafındaki dağlıklardan gelen yeraltı ve yerüstü sularıdır.

Tipik Akdeniz bitki örtüsünün gözlendigi göl çevresi, zeytinlik ve çam ormanları ile kaplıdır. Gölde irili ufaklı adalar mevcuttur.

Yapılan araştırmalar neticesinde gölün en az Büyük Menderes Deltası kadar önemli olduğu ortaya çıkartılmıştır.

Uluslararası önemli kuş alanları listesinde ilk sıralarda yer alan göl ve çevresince, dünya çapında nesli tehlike altinda olan Cüce Karabatak ve Deniz Kartalı gibi kuş türlerinin ürediği, bunun yanı sıra gölün kış aylarında yüz binlerce ördek ve su kuşu türü tarafindan beslenme ve barınma yeri olarak kullanıldığı tespit edilmistir.

 

Gölün zoo-plankton ve su bitkileri açısından çok zengin olması birçok balık türünün gölde yaşamasına imkan sağlanmaktadır. Denizden göle değişik zamanlarda göç eden çeşitli balık türleri gölde beslenmekle ve kısa zamanda ergenleşmektedirler. Balıkçılık açısından çok büyük kaynaklara sahip olan gölde eskiden 100 den fazla üyesi bulunan Su Ürünleri Kooperatifi bulunmaktadır. Civarda yaşayan halkın yanı sıra, diğer bölgelerden gelen balıkçılar için de büyük ekonomik değere sahiptir. Son yıllarda gölün eko-sisteminde meydana gelen değişimler balık stokunda çok ciddi miktarda azalmalara neden olmuştur. Bu azalmanın en büyük nedeni ise Büyük Menderes Nehrin in su rejiminin değiştirilmesi ve nehir ile Bafa Gölü arasına inşaa edilmiş taşkın setidir. Bafa Gölü için gündüz sıcaklık değerleri (en düşük - en yüksek): Haziran 33 - 44 °C Temmuz 36 - 45 °C Ağustos 35 - 44 °C Eylül 32 - 39 °C Ayrıca Göl etrafında yaşayan çiftçiler, tarım alanlarını sulamak için gerekli suyun yanısıra küçük ve büyükbaş hayvanların su ihtiyacını da gölden karşılamaktadırlar. Fakat son yıllarda göl seviyesinde meydana gelen bir metreye yaklaşan azalma suyun tuzluluğunu artırmakta ve kullanım imkanını azaltmaktadır. Bugün itibari ile Devlet Su İşleri tarafından sürdürülen yeni bir proje ile Bafa Gölü tekrar Menderes Nehri ile düzenli ve kontrol altında irtibatlandırılarak, gölün suyunun tuzlanması ve derinliğinin azalması gelecek yıllarda önlenmeye çalışılmaktadır. Biyolojik yapısı nedeniyle, bilimsel araştırmalar için bulunmaz bir merkez olan Bafa Gölü, 1994 yılında Tabiat Parkları ile ilişkili bulunan Menderes Deltası Milli Parkı statüsü kazanmıştır. Doğal Yaşam Ege Bölgesi'nin kıyı kesiminde yer alan Bafa Gölü, Akdeniz iklimi etkisinde olup ağırlıklı olarak Akdeniz bitki örtüsüyle temsil ediliyor. Göl çevresinin hemen hemen büyük bir kısmı zeytin ağaçlarıyla kaplı. Yapılan çalışmalara göre, yaklaşık 2000 yaşında olan ve ülkemizde bilinen en yaşlı zeytin ağacı Bafa Gölü'nün kenarında yaşıyor. Zeytin dışında önemli bir orkide alanı olarak da kabul edilen Bafa Gölü ve çevresinde yaklaşık 20 tür orkide türü yetişiyor. Bu da alana botanik açısından büyük bir önem katıyor. Orkidelerin dışında, Akdeniz bitki örtüsünün en iyi şekilde görülebildiği gölün çevresinde yaklaşık 500 farklı bitki türü yetişiyor. Kıyı Ege Bölgesi'nin ve Akdeniz'in karakteristik türlerinden olan adaçayı, İzmir kekiği, kara kekik, lavanta gibi aromatik türler ve tıbbi papatyalar da bu bölgede oldukça bol miktarda yetişiyor. Bafa ve çevresinin bir diğer özelliği de bölgenin yenebilir otlar bakımından zengin olması. İğnelik, tavukgöğsü, sirken, şevketi bostan, kuşkonmaz, turpotu, radika ve acıot (sarmaşlık) bunlardan birkaçı. Ülkemizin önemli göllerinden biri olan Bafa Gölü'nde 4 ada bulunuyor. Bunlar Menet, Kahvehisar, Kargaasarı, Kapıkırı adalarıdır. Bu dört ada dışında İkizce Yarımadası'nın uç kısmı da suların yükselmesi sonucunda ada halini alıyor. İkizce Yarımadası'nın uç kısmında bulunan tepenin üst kısmında bir manastır bulunuyor. Meryem Ana'ya adanarak yapıldığı belirtilen bu manastır da göle farklı bir değer kazandırıyor. Bafa Gölü ve çevresi sahip olduğu su kuşları zenginliği ve doğal güzellikleri nedeniyle Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından "tabiat parkı" olarak ilan edilmiştir. Yaklaşık 210 çeşit kuş türü bulunan bu önemli kuş alanında (ÖKA) yaşayan kuş türlerinin bir kısmı Avrupa'da ve dünyada nesli tehlike altında olan türlerdir. Bunlardan bazıları AKKUYRUKLU KARTAL, BEYAZ LEYLEK, GÖK DOĞAN, KÜÇÜK KARABATAK, KÜÇÜK BALABAN, GECE BALIKÇISI, ALACA BALIKÇIL, ERGUVANİ BALIKÇIL, YILAN KARTALI, ANGIT, SAZ DELİCESİ, KIZIL ŞAHİN, UZUN BACAK, İZMİR YALI ÇAPKINI, ALACA YALI ÇAPKINI, KÜÇÜK KERKENEZ'dir.